De Belgische wetgeving over rijbewijzen

Voorwaarden voor het bekomen van een Belgisch rijbewijs

A. Voldoen aan een van de volgende verblijfsvoorwaarden.

• Of ingeschreven zijn in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister van een Belgische gemeente en houder zijn van één van de volgende in België afgegeven en geldige documenten:
  • de identiteitskaart van Belg of voor de vreemdeling,
  • het bewijs van inschrijving in het vreemdelingenregister,
  • de verblijfskaart van onderdaan van een lidstaat van de Europese Unie,
• Of het bewijs leveren van inschrijving in een Belgische onderwijsinstelling (getuigschrift afgegeven door de school) gedurende een periode van ten minste zes maanden én houder zijn van het geldige verblijfsdocument bedoeld in bijlage 33 van het Koninklijk Besluit van 8 oktober 1981 betreffende de toegang tot het grondgebied, het verblijf, de vestiging en de verwijdering van vreemdelingen, afgegeven aan studenten die onderdaan zijn van een buurland (Frankrijk, Luxemburg, Duitsland of Nederland).
• Of houder zijn van één in België afgegeven diplomatieke, consulaire of bijzondere identiteitskaart.

B. Geslaagd zijn  voor het theoretische en praktische examen in één van de bevoegde examencentra.

C. Medisch geschikt bevonden worden.

D. Niet vervallen zijn van het recht een motorvoertuig te besturen.

Procedure

• Met succes slagen in het theoretisch examen dat door één van de erkende examencentra wordt georganiseerd.
• Een stageperiode doorlopen (3, 6 of 9 maanden naargelang het gekozen model van voorlopig rijbewijs).
• Met succes een praktisch examen afleggen.
• Het rijbewijs aanvragen op de dienst rijbewijzen van de Belgische gemeente van inschrijving.

Geldigheid van het Belgisch rijbewijs in het buitenland

In een lidstaat van de Europese Unie of Liechtenstein, Noorwegen, IJsland (Europese Economische Ruimte)

• In deze landen kan de houder van een geldig Belgisch rijbewijs in principe onbeperkt rijden. Zelfs als hij zijn gewone verblijfplaats neemt in één van deze landen mag hij normaliter zijn Belgisch rijbewijs behouden.

In een land waarvan het rijbewijs door België bilateraal of multilateraal werd erkend

• Een houder van een geldig Belgisch rijbewijs kan in een land dat dit rijbewijs erkent, in principe een voertuig besturen op basis van het Belgisch document; in sommige gevallen is het echter aan te raden een internationaal rijbewijs te bezitten ofwel het Belgische om te ruilen tegen een lokaal.
• Wanneer de houder van een Belgisch rijbewijs zijn gewone verblijfplaats neemt in één van deze landen, zal hij ofwel zijn Belgisch rijbewijs moeten omruilen tegen een lokaal ofwel een lokaal rijbewijs behalen aan de voorwaarden die de lokale wetgeving stelt. Het Belgisch rijbewijs wordt in sommige gevallen door de lokale autoriteiten via de Belgische diplomatieke of consulaire post aan de dienst B3.4 gestuurd. Dit document wordt dan overgemaakt aan de gemeente die het afleverde. Bij een definitieve terugkeer naar België kan de betrokken persoon, mits afgifte van het buitenlands rijbewijs, zijn oud Belgisch rijbewijs terug bekomen.

Internationaal rijbewijs

• Een internationaal rijbewijs is een document dat door de gemeente waar de persoon is ingeschreven, wordt uitgereikt (tegen betaling van 16,00 Euro en op voorlegging van zijn identiteitskaart, zijn nationaal rijbewijs en een recente pasfoto) om deze toe te laten voertuigen te besturen in landen waar zijn eigen rijbewijs niet erkend wordt.
• Een door een Belgische gemeente uitgereikt internationaal rijbewijs, is voor drie jaar geldig. Het kan nooit in aanmerking komen voor omwisseling tegen een nationaal rijbewijs.
• Een internationaal rijbewijs is in principe (er zijn uitzonderingen) overal ter wereld, behalve in het land van uitgifte zelf.
• Belgen in het buitenland, die hun normale verblijfplaats hebben binnen de EER, kunnen bij de lokale autoriteiten op basis van hun Belgisch rijbewijs een internationaal rijbewijs bekomen.
• Belgen die hun verblijfplaats hebben in een land buiten de EER staten en die ingeschreven zijn in een diplomatieke of consulaire post, kunnen op basis van hun Belgisch rijbewijs  en geldige consulaire identiteitskaart, bij hun laatste gemeente van inschrijving in België een internationaal rijbewijs bekomen. Zijn ze niet ingeschreven in een diplomatieke of consulaire post, dan moeten zij ingeschreven zijn in de bevolkingsregisters van een Belgische gemeente en houder zijn van een geldige Belgische identiteitskaart om bij die gemeente op basis van hun Belgisch rijbewijs een internationaal rijbewijs te bekomen.

Een duplicaat bekomen van een Belgisch rijbewijs

• Op basis van het KB van 23/03/98, die een omzetting is van een Europese richtlijn 91/439/CEE, kunnen lidstaten enkel nog rijbewijzen afleveren aan personen die voldoen aan de hoger opgesomde verblijfsvoorwaarden.
• Bij verlies of diefstal van het rijbewijs kan de persoon die in een Belgische gemeente is ingeschreven, aldaar, op basis van een PV van de politie van de plaats waar het document verloren of gestolen werd, een duplicaat bekomen van dit rijbewijs.
• Een Belg die uit zijn Belgische gemeente is afgeschreven en zijn gewone verblijfplaats¹ heeft in een land van de Europese Economische Ruimte (EER = lidstaten van de EU plus Liechtenstein, Noorwegen, IJsland) kan geen duplicaat meer bekomen in België, maar dient zich te richten tot de bevoegde diensten van de lidstaat waar hij op dat moment zijn verblijfplaats heeft. Bij de gemeente van zijn laatste gewone verblijfplaats in België kan hij echter wel een attest bekomen. Op basis van dit document kan aan betrokkene een nationaal rijbewijs van die lidstaat worden afgeleverd.
• Belgen die hun verblijfplaats hebben in een land buiten de EER-staten en die ingeschreven zijn in een diplomatieke of consulaire post, kunnen in geval van verlies of diefstal een duplicaat bekomen van hun Belgisch rijbewijs (KB van 05/09/02) bij hun laatste gemeente van inschrijving in België. Hiervoor dienen zij een geldige consulaire identiteitskaart voor te leggen, samen met een attest van verlies of diefstal opgesteld door de lokale autoriteiten (meestal politie) en na betaling van een retributie (11 euro in 2005).

Omwisselen van een rijbewijs

• Wanneer een rijbewijs beschadigd of onleesbaar is, of de pasfoto nog maar weinig gelijkenis vertoont, kan een rijbewijs, bij de gemeente van inschrijving, tegen betaling, omgewisseld worden voor een nieuw exemplaar.
• Een Belgisch rijbewijs van het oude model, waarop geen vermelding voorkomt “Model van de Europese Gemeenschappen” blijft geldig en dient niet verplicht ingeruild te worden voor een nieuw model. Zij worden enkel ingeruild indien gewenst (tegen betaling).
• Wanneer een Belg zijn gewone verblijfplaats heeft in het buitenland, in een land dat niet tot de EER behoort en dat het Belgisch rijbewijs erkent, is het de normale procedure dat hij zijn Belgisch rijbewijs inruilt voor een lokaal. Als die persoon zich later terug in België laat inschrijven, dan kan hij in de gemeente van inschrijving zijn vreemd rijbewijs terug omwisselen naar een Belgisch model. Dit kan zijn origineel rijbewijs zijn, indien de vreemde autoriteiten dat via het diplomatieke kanaal aan de Belgische gemeente hebben overgemaakt, of een duplicaat op basis van de inlichtingen waarover de gemeente beschikt (onder meer een centraal bestand).
• Wanneer in bovenstaand geval de Belg zich niet naar België wenst te begeven om dit duplicaat te bekomen, kan hij iemand een volmacht verlenen om deze procedure af te handelen in zijn naam.

Informatie over rijbewijzen

• Meer gedetailleerde informatie over rijbewijzen is te vinden op de website van de FOD Mobiliteit en Vervoer
• Op deze website is ook de e-mail vermeld waar individueel vragen kunnen gesteld worden (info@mobilit.fgov.be).

¹Gewone verblijfplaats: de plaats waar iemand gewoonlijk verblijft, dat wil zeggen gedurende ten minste 185 dagen per kalenderjaar, wegens persoonlijke of beroepsmatige bindingen of, voor iemand zonder beroepsmatige bindingen, wegens persoonlijke bindingen waaruit nauwe banden blijken tussen hemzelf en de plaats waar hij woont. De gewone verblijfplaats van iemand die zijn beroepsmatige bindingen op een andere plaats dan zijn persoonlijke bindingen heeft en daardoor afwisselend op twee of meer plaatsen in twee of meer staten verblijft, wordt evenwel geacht zich op dezelfde plaats als zijn persoonlijke bindingen te bevinden, op voorwaarde dat hij daar op geregelde tijden terugkeert. Deze laatste voorwaarde vervalt, wanneer betrokkene voor een opdracht van een bepaalde duur in een ander staat verblijft. Het volgen van onderwijs aan een universiteit of een school impliceert niet dat de gewone verblijfplaats is verplaatst.